W tej publikacji dowiesz się w jaki sposób wykonywać pomiary antyelektrostatyczne podłóg, posadzek, chodników itp. wg normy PN-E-05203.
Pomiary antyelektrostatyczne podłóg i wykładzin wg normy PN-E-05203
Pomiary antyelektrostatyczne podłóg i wykładzin różnią się w zależności czy mamy próbkę wyrobu czy gotowy wyrób:
- dla próbek materiałów podłogowych wykonujemy pomiar oporu skrośnego Rv i/lub oporu upływu Ru,
- dla gotowych: podłóg, wykładzin podłogowych, posadzek, chodników itp. Wykonujemy pomiar oporu upływu Ru.
Pomiary antyelektrostatyczne próbek materiałów podłogowych
Pomiary antyelektrostatyczne (oporu skrośnego lub oporu upływu) wykonujemy dedykowaną do tego elektrodą.
Przygotowaną próbkę umieszcza się między elektrodą metalową dolną – w podstawie urządzenia, a elektrodą dociskową.
Między elektrodą dociskową, a powierzchnię próbki, w celu poprawy kontaktu, można wprowadzić wilgotną bibułę, elektrodę grafitową, elektrodę ciekłą lub gumę przewodzącą. Opór skrośny wprowadzonej elektrody musi być co najmniej o rząd wielkości mniejszy od oporu skrośnego badanej próbki.
Podczas wykonywanych pomiarów antyelektrostatycznych próbek WYROBU należy zapewnić odpowiednie docisk elektrody.
Ocena wyników pomiarów antyelektrostatycznych próbek wyrobu
Ocenę wyników badań antyelektrostatycznych próbek wyrobu przeprowadza się wg kryteriów:
- Rv, Ru ≤ 106 Ω – podłogi wykonane z danego materiału można stosować bez ograniczeń w obiektach i strefach zagrożonych wybuchem,
- Rv, Ru ≤ 109 Ω – podłogi wykonane z danego materiału mogą być dopuszczone do stosowania tylko w obiektach lub strefach zaliczonych do kategorii zagrożenia wybuchem WV.
Przygotowanie próbek wyrobu do badań
Wykładziny podłogowe, chodniki, posadzki itp. powinny być przygotowane w wycinkach o wymiarach 150×150 mm. Ilość próbek do badań wyrobu: nie mniej niż 3.
Pomiary antyelektrostatyczne posadzek, podłóg, wykładzin, chodników itp. w miejscu ich ułożenia
Pomiary antyelektrostatyczne posadzek sprowadzają się do wykonania pomiarów oporu upływu Ru dedykowaną do tego elektrodą pomiarową.
Powierzchnię całej kontrolowanej podłogi dzieli się na kwadraty o polu powierzchni każdego z nich 1 m<sup2. W każdym kwadracie należy wykonać nie mniej niż 5 pomiarów rezystancji upływu badanej powierzchni.
Przed pomiarem zalecane jest by cała podłoga była umyta/oczyszczona np. etanolem lub innym środkiem nie niszczącym jej powierzchni. Gdy podłoga nie jest przygotowana to należy przynajmniej oczyścić miejsca pomiaru.
Elektroda dociskowa powinna być obciążona siłą 250N. W celu poprawy styku pod elektrodą pomiarową można umieścić:
- bibułę nasączoną roztworem wodnym soli elektrolitycznej,
- gumę przewodzącą o oporze skrośnym mniejszym od 103 Ω
- elektrodę ciekłą.
Podczas pomiarów antystatycznych podłóg w miejscu ich wykonania opór upływu podłogi Ru mierzy się pomiędzy elektrodą dociskową a magistralą uziemiającą.
Terminy wykonywania pomiarów antyelektrostatycznych
- Pierwszy pomiar antyelektrostatyczny posadzki (podłogi, wykładziny itp.) wykonujemy po upływie 4 tygodni od ułożenia.
- Koleje pomiary antystatyczne wykonujemy w odstępach rocznych.
Ocena wyników pomiarów antyelektrostatycznych podłóg
Ocenę wyników badań antyelektrostatycznych podłóg przeprowadza się wg kryteriów:
- Ru ≤ 106 Ω – podłogi wykonane z danego materiału można stosować bez ograniczeń w obiektach i strefach zagrożonych wybuchem,
- Ru ≤ 109 Ω – podłogi wykonane z danego materiału mogą być dopuszczone do stosowania tylko w obiektach lub strefach zaliczonych do kategorii zagrożenia wybuchem WV.
Mierniki do pomiarów antyelektrostatycznych
Podstawowym miernikiem pomiarowym jest omomierz o zakresie pomiaru oporu co najmniej do 1014 Ω, napięciu pomiarowym stałym regulowanym w zakresie od 10 do 1000V oraz o dokładności nie gorszej niż:
- +/- 5% – do 109 Ω
- +/- 10% – 109 → 1013
- +/- 20% – powyżej 1013
Miernik powinien mieć możliwość wyboru napięć z szeregu: 10, 50, 100, 250, 500 i 1000V.
Elektroda pomiarowa do badań antyelektrostatycznych posadzek, podłóg, chodników
Elektroda pomiarowa powinna być wykonana z materiału o dużej przewodności elektrycznej, nie reagującego z testowanym materiałem oraz nie ulegającemu korozji w czasie wykonywania badań. Elektroda pomiarowa do badań antyelektrostatycznych może być wykonana np. z: stali nierdzewnej, mosiądzu lub metali szlachetnych. Chropowatość powierzchni elektrody pomiarowej nie powinna przekraczać 0,20μm – zapewni to dobry kontakt z badaną próbką.
Elektroda pomiarowa do pomiarów antyelektrostatycznych próbek wykładzin podłogowej składa się z cylindrycznej, metalowej elektrody dociskowej o średnicy 50,4mm oraz elektrody podłożowej w postaci płyty o grubości 10mm i średnicy 100,8mm.
Elektroda pomiarowa do pomiarów antyelektrostatycznych posadzek wykładzin składa się z cylindrycznej, metalowej elektrody dociskowej o średnicy 50,4mm.
Literatura:
[1] PN-E-05203:1992 Ochrona przed elektrycznością statyczną — Materiały i wyroby stosowane w obiektach oraz strefach zagrożonych wybuchem — Metody badania oporu elektrycznego właściwego i oporu upływu.